معرفی سایت های مفید (2) : مجله برهان

«دفتر انتشارات کمک آموزشی» در جهت کمک به ارتقای دانش دبیران و دانش‌آموزان دوره‌ متوسطه، اقدام به انتشار مجله‌ رشد برهان ریاضی دوره‌ متوسطه نموده است. این مجله به صورت فصلنامه در 64 صفحه و با شمارگان حدود 13000 نسخه به چاپ می‌رسد. از اینجا میتوانید مطالب ده شماره آخر مجله را به صورت PDF دانلود و استفاده کنید.

هل من مزید (1) : چهل تمرین حد

این تمرینات برای سال سومی هاست. از تمرینات ساده شروع می‌کنیم. حل این تمرینات 20 امتیاز دارد و مهلت تحویل تا بیستم فروردین ماه است.

نمونه سوالهای مسابقه تیمی ریاضیدانان جوان

مسابقه تیمی ریاضیدانان جوان توسط مرکز پژوهشی شیوه های آموزش ریاضی دانشگاه فردوسی مشهد برگزار می‌شود. می‌توانید از اینجا نمونه سوالها را دانلود کنید. مرجع سوالها وبلاگ Arithland است.

معرفی سایت های مفید (1)

وبلاگ Arithland یکی از سایت های مفید برای دانش‌آموزان دبیرستان است که به همت جناب آقای دکتر مجید میرزاوزیری

راه‎اندازی شده است. ایشان تالیفات بسیاری برای دانش‌آموزان دارند که نمونه‌هایی از آنها را در وبلاگ فوق می‌توانید ببینید و بخوانید. 

تاریخچه حضور ایران در المپیاد بین‌المللی ریاضی (قسمت چهارم)

 المپيادها و مسابقات رياضي در ايران
مسابقات رياضي در ايران از سال 1363 آغاز شد. دوره‌هاي اوليه اين مسابقات با تغييرات زيادي در نحوه اجرا همراه بود، ولي با جدي‌تر شدن و فراگير شدن اين مسابقه بين دانش‌آموزان،‌تعداد شركت‌كنندگان افزايش يافت كه از سال 1375 به بعد آزمون‌هاي المپياد به روش جديدي برگزار شد كه به تشريح مراحل آن مي‌پردازيم.
مرحله اول المپياد رياضي هر ساله در بهمن ماه بين دانش‌آموزان سال دوم و سوم دبيرستان رياضي – فيزيك واجد شرايط برگزار مي‌شود. البته جند سالي است كه براي دانش‌آموزان سال اول دبيرستان هم المپياد آزمايشي برگزار مي‌شود) براي آزمون اين مرحله 25 پرسش تستی 5 گزينه‌اي و 3 ساعت زمان در نظر گرفته مي‌شود كه در اين مرحله حدود 1000 نفر از سطح كشور برگزيده مي‌شوند.
مرحله دوم المپياد رياضي كشوري چند ماه بعد در ارديبهشت ماه بين نفرات برگزيده‌ي مرحله‌ اول برگزار مي شود، كه سوالات آن بصورت 6 پرسش تشريحي است كه در دو روز متوالي انجام مي‌شود و مجموعاً براي پاسخ دادن به اين پرسش‌ها 8 ساعت زمان در نظر گرفته شده است. 
كه در پايان اين مرحله حدود 40 نفر از دانش‌پژوهان انتخاب مي‌شوند. دانش‌پژوهان برگزيده مرحله‌ي دوم المپياد رياضي، طي تابستان همان سال در يك دوره‌ي آموزشي دو ماهه كه زير نظر باشگاه دانش‌پژوهان جوان برگزار مي‌شود شركت مي‌كنند كه طي آزمون‌هاي اين دوره 12 نفر موفق به اخذ مدال طلاي المپياد كشوري رياضي مي‌شوند.
طلايه داران كشوري در يك دوره‌ي 9 ماهه به پيگیری كلاس‌هاي آموزشي مي‌پردازند، تا در انتهاي دوره براساس آزمون‌هاي متعدد در طي دوره، 6 نفر برتر انتخاب شده و به مسابقات جهاني المپياد رياضي اعزام گردند.
دارندگان مدال طلاي المپياد كشوري از شركت در آزمون سراسري دانشگاه‌ها معاف‌اند و در هر رشته و دانشگاهي كه مايل باشند مي‌توانند ادامه تحصيل بدهند. هم چنين از امكاناتي از قبيل امكان ادامه تحصيل در دو رشته به صورت همزمان و معافيت خدمت سربازي نيز بهره‌مند مي‌شوند.
المپياد رياضي داراي چهار بخش اصلي است: هندسه، تركيبيات، نظريه‌اعداد و جبر و آناليز. هر دانش‌آموزي كه بخواهد به مطالعه‌ي المپياد رياضي بپردازد، بايد ابتدا مباحث فوق را مطالعه كند و قضايا و نكاتي كه در حل مساله بايد از آنها استفاده كند را فراگيرد. سپس با حل پرسش‌هاي فراوان بتواند از آموخته‌هاي خود در حل پرسش‌ها بهره گيرد.
نكته‌اي كه در المپياد رياضي مهم است توانايي حل مسئله و دانستن روش‌ها و ايده‌هاي مختلف است كه اين خود در گرو تمرين زياد و صرف ساعت‌ها وقت روي مسايل مختلف المپيادي است.
نكته‌ي مهم ديگر كه بايد به ان توجه كرد توجه به هر چهار شاخه اصلي و مهارت در آنهاست. همچنين استفاده از منابع و كتب جديد منتشر شده مي‌تواند براي آشنايي با ايده‌هاي جديد و مساله‌هاي مطرح شده در المپيادههاي داخلي و خارجي مناسب باشد.
خوشبختانه در سال‌هاي اخير تعداد كتب نوشته شده و ترجمه شده در زمينه المپياد رياضي بسيار زياد است كه مطالعه‌ي هر كدام مزاياي خاص خود را دارد ولي با توجه به زمان اندك و حجم زياد مطالب بايد كتابهايي را به عنوان مرجع مطالعه انتخاب نمود وسپس به حل مساله پرداخت.
يكي از مراجع خوب در حل مساله‌هاي استاندارد، پرسش‌هاي سال‌هاي گذشته المپياد رياضي است.

تاریخچه حضور ایران در المپیاد بین‌المللی ریاضی (قسمت سوم)

تاریخچه المپیاد جهانی ریاضی
سابقه‌ي تاريخي مسابقه‌هاي رياضي به سال 1984 ميلادي (1363 شمسي) باز مي‌گردد زماني كه مسابقه‌هاي رياضي دانش‌اموزي در كشور «مجارستان» آغاز شد و پس از آن رفته رفته، كشورهاي ديگر به‌منظور تشويق و ترغيب دانش‌آموزان به فراگيري رياضيات به برگزاري مسابقه‌هاي رياضي دست زدند تا اين‌كه در سال 1959 ميلادي (1338 شمسي) كشور «روماني» به‌ابتكار برگزاري «اولين المپياد بين‌المللي رياضي» دست زد.
سال 1959 ميلادي (1338 هجري شمسي) «بخارست» پايتخت كشور روماني ميزبان شش كشور اروپاي شرقي (بلوك شرق) به‌عنوان نخستين برگزاركننده‌ي المپياد رياضي بود.كشورهاي «مجارستان», «چكسلواكي», «لهستان», «اتحاد جماهير شوروي», «بلغارستان» و «آلمان شرقي» با مجموع 52 دانش‌آموز در اين دوره از مسابقات شركت كردند.
چهار سال بعد، كشور «يوگسلاوي» و در سال بعد از آن «مغولستان» به اين مسابقات پيوستند. در سال 1965 ميلادي، «فنلاند» نخستين كشور اروپاي غربي بود كه به اين مسابقات ملحق شد.در سال 1967 ميلادي كشورهاي «انگلستان», «سوئد», «فرانسه» و «ايتاليا»، در سال 1969 كشورهاي «بلژيك» و «اتريش,»، در سال 1974 «آمريكا» و در سال 1977 «الجزاير» (به‌عنوان اولين كشور مسلمان) به‌عضويت اين مسابقات درآمدند.در سال 1987، «جمهوري اسلامي ايران» براي اولين بار در بيست و هشتمين دورهِ المپياد رياضي - كه در كشور «كوبا» برگزار شد - شركت نمود. هدف اوليه‌ي مسابقات، تشويق جوانان به مطالعه‌ي رياضي و كشف استعدادهاي درخشان دانش‌آموزان بوده است.
ناگفته نماند كه تا قبل از فروريزي نظام سوسياليستي در كشورهاي بلوك شرق, اين مسابقات، صحنه‌ي نوعي رقابت بين بلوك شرق و غرب نيز بوده است.
كشورهاي بلوك شرق به‌صورت حرفه‌اي با المپياد برخورد داشته‌اند. ليكن پس از تغيير نظام‌هاي سياسي در اين كشورها، امروزه جنبه‌ي علمي بيش‌تر مورد توجه است.
سابقه‌ي تاريخي مسابقه‌هاي رياضي به سال 1984 ميلادي (1363 شمسي) باز مي‌گردد زماني كه مسابقه‌هاي رياضي دانش‌آموزي در كشور «مجارستان» آغاز شد و پس از آن رفته رفته، كشورهاي ديگر به‌منظور تشويق و ترغيب دانش‌آموزان به فراگيري رياضيات به برگزاري مسابقه‌هاي رياضي دست زدند تا اين‌كه در سال 1959 ميلادي (1338 شمسي) كشور «روماني» به‌ابتكار برگزاري «اولين المپياد بين‌المللي رياضي» دست زد.
در اولين المپياد فقط شش كشور حضور داشتند ولي به‌مرور كشورهاي بيش‌تري به المپياد پيوستند. به‌طوري كه در حال حاضر بيش از صد كشور با تيم‌هايي متشكل از شش دانش‌آموز دبيرستاني در المپياد شركت مي‌كنند.
المپياد بين‌المللي رياضي معتبرترين مسابقه بين‌المللي رياضي دانش‌آموزي است.

مریم میرزاخانی از رتبه اول المپیاد جهانی ریاضیات تا پیوستن به لیست ده نخبه برتر امریکا

دکتر مریم میرزاخانی، استادیار جوان دانشگاه«استنفورد»، به عنوان یکی از ۱۰ مغز برتر آمریکای شمالی معرفی شد و به او لقب سد شکن دادند. مریم میرزاخانی در سال های ۷۳ و ۷۴ ( سال سوم و چهارم دبیرستان) از مدرسه‌ی فرزانگان تهران موفق به کسب مدال طلای المپیاد ریاضی کشوری شد و بعد از آن در سال ۱۹۹۴ در المپیاد جهانی ریاضی هنگ کنگ با ۴۱ امتیاز از ۴۲ امتیاز مدال طلای جهانی گرفت . سال بعد یعنی ۱۹۹۵ در المپیاد جهانی ریاضی کانادا با ۴۲ امتیاز از ۴۲، رتبه ی ۱ طلای جهانی را به دست آورد. مریم در دانشگاه شریف در رشته‌ی ریاضی ادامه تحصیل داد.

میرزاخانی با دریافت بورسیه از طرف دانشگاه هاروارد به آنجا رفت و تحصیلاتش را در آنجا ادامه داد. مریم میرزاخانی که تحصیلات کارشناسی‌ارشد و دکتری را در دانشگاه هاروارد پشت سرگذاشت، به همراه ۹ محقق برجسته دیگر چندی پیش در چهارمین نشست۱۰ برلیان، نشریه Popular Science در آمریکا مورد تقدیر قرار گرفت. به نوشته USA TODAY ، این فهرست ۱۰ نفره شامل محققان و نخبگان جوانی است که در حوزه‌های ابتکاری مشغول به فعالیت هستند و با این حال معمولا از چشم عموم پنهان مانده‌اند. این فهرست بر اساس پیشنهاد‌های ارائه شده از سوی سازمان‌های گوناگون، روسای دانشگاه‌ها و ناشران انتشارات علمی برگزیده شده‌اند.

این محققان برجسته جوان در حوزه‌های گوناگونی از گرافیک رایانه‌یی تا ریاضیات و علوم رباتیک، افق‌های تازه‌ای در مرزهای جهان اطراف ما گشوده‌اند که مریم میرزاخانی ریاضیدان ۳۳ ساله ایرانی یکی از آنهاست. میرزاخانی در سال ۱۹۹۹ میلادی موفق به پیدا کردن راه‌حلی برای یک مشکل ریاضی شد که بسیاری را به دام انداخته بود: محاسبه حجم‌های فضایی منحنی هندسی. ریاضیدانان مدت‌های طولانی است که به دنبال یافتن راه عملی برای محاسبه حجم رمزهای جایگزین فرم‌های هندسی هذلولی بوده‌اند و در این میان مریم میرزاخانی جوان در دانشگاه پرینستون نشان داد که با استفاده از ریاضیات شاید بتوان بهترین راه را به سوی دست یافتن به راه‌حلی روشن در اختیار داشت: محاسبه عمق حلقه‌های ترسیم شده بر روی سطوح هذلولی.میرزاخانی در تلاش است تا معمای ابعاد گوناگون فرم‌های غیر طبیعی هندسی را حل کند. در صورتی که جهان از قاعده هندسه هذلولی تبعیت کند، ابتکار وی به تعریف شکل و حجم دقیق جهان کمک خواهد کرد. در واقع مشکل این است که برخی از این اشکال هذلولی هم‌چون doughnuts و یا amoebas دارای ظاهری بسیار نافرم هستند که محاسبه حجم آنها را به معمایی جدی برای ریاضیدانان مبدل کرده است. اما میرزاخانی با یافتن راهی جدید در واقع دست به یک ابتکار عمل بزرگ زد و با ترسیم یک سری ازحلقه‌ها بر روی سطح این گونه اشکال پیچیده به محاسبه حجم آنها پرداخت.
جیمز کارلسون از انستیتو ریاضیات کلی (Clay Mathematics Institute) می‌گوید: میرزاخانی در یافتن ارتباطات جدید، عالی است. وی می‌تواند به سرعت از یک مثال ساده به دلیل کاملی از یک نظریه ژرف و عمیق برسد. 
در اینجا میتوانید مصاحبه‌ای با این نخبه ایرانی را بخوانید و یا از اینجا مصاحبه را دانلود کنید

سایت اعلام نتایج مرحله اول المپیاد

به اینجا مراجعه کنید. موفق باشید.

تاریخچه حضور ایران در المپیاد بین‌المللی ریاضی (قسمت دوم)

چگونگي برگزاري مسابقات المپياد بين‌المللي رياضي

بعد از مراسم افتتاحيه با حضور مقامات فرهنگي كشور برگزاركننده, سرپرستان و دانش‌آموزان، مسابقات آغاز مي‌گردد. مسابقات عمدتاً طي «دو روز» و با طرح «سه مسأله» در هر روز به مدت پنج تا شش ساعت برگزار مي‌شود. قبل از برگزاري امتحان، مسائل به‌رؤيت هيأت‌هاي سرپرستي رسيده و آن‌ها نيز نظر خود را اظهار مي‌دارند. «ترجمه»‌ي صورت مسائل به‌عهده‌ي سرپرستان و «تصحيح اوراق» به‌عهده‌ي مصححيني از بين كشورهاي برگزار‌كننده است. در نهايت، با بحث و بررسي بر روي پاسخ مسائل توسط هيأت ژوري و سرپرستان هر تيم، امتياز شركت‌كنندگان مشخص مي‌شود. در مراسم اختتاميه، اعلام رتبه‌ها به‌ترتيب از انتها تا ابتداي جدول و متناسب با تعداد مدال‌هاي طلا، نقره و برنز دريافتي شركت‌كنندگان صورت مي‌گيرد. ارتباط هيأت‌هاي علمي (سرپرستان) با يكديگر، تماس‌هاي بعدي آنان، انتقال تجربيات و آشنايي دانش‌آموزان با يكديگر، خارج از هرگونه دسته‌بندي‌هاي سياسي و تقسيمات جغرافيايي از ثمره‌هاي خوب اين گردهمايي‌هاست. در پايان مراسم، كشور ميزبان سال بعد از كليه‌ي شركت‌كنندگان رسماً دعوت به‌عمل مي‌آورد. مرسوم است هر كشور كه خواستار شركت و اعزام تيم ملي رياضي خود به اين‌گونه مسابقات است مي‌بايست در سال اول تنها اقدام به اعزام ناظر به اين مسابقات بنمايد. به كشورهايي كه طي چند دوره شركت مرتباً كم‌ترين امتياز را كسب كنند، اخطار داده مي‌شود. اجراي بازديدهاي دسته‌جمعي و برنامه‌هاي تفريحي، هنري از ديگر اموري است كه در پايان اين نوع مسابقه‌ها مرسوم است. 

تاریخچه حضور ایران در المپیاد بین‌المللی ریاضی (قسمت اول)

نخستین حضور ایران در المپیاد بین‌المللی ریاضی

در سال ۱۳۶۵ به دنبال شرکت کارشناسانی از گروه ریاضی دفتر برنامه ریزی و تألیف کتب درسی در کنفرانس بین المللی آموزش ریاضی، مقدمات ارتباط با المپیاد جهانی ریاضی فراهم شد و ایران دعوتنامه‌ای برای شرکت در بیست و هشتمین المپیاد ریاضی در کشور کوبا برگزار می‌شد دریافت کرد و شش نفر اول چهارمین دورهٔ مسابقات کشوری خود را پس از برگزاری یک اردوی آمادگی یک هفته‌ای! ، به سرپرستی جناب آقای دکتر محمدعلی نجفی 

به این مسابقات اعزام کرد. با اعلام نتایج مسابقات معلوم شد تیم ایران در نخستین شرکت خود در مسابقات ، در میان ۴۲ کشور شرکت کننده ، مقام بیست و ششم را احراز کرده ، و یکی از دانش‌آموزان ما، آقای علی اصغر خانبان (سومین مرد از سمت راست ) 


نیز موفق به کسب مدال برنز شده است ؛ این امر سبب تعجب سرپرستان تیم‌های سایر کشورها شد چرا که این نخستین بار بود که ایران در اینگونه رقابتها شرکت می کرد و کشور نیز درگیر بحران های شدید حاصل از جنگ تحمیلی بود.

این رتبه ی نه چندان کم باعث شد امیدواری به آینده بیشتر شده و با اطلاعات و تجربیاتی که سرپرست تیم ایران بدست آورد بتوانیم برای کسب آمادگی بیش‌تر برای دوره ‌های بعدی برنامه ریزی کنیم.